Vaccine Covid-19 – Đừng lầm tưởng về hiệu quả!

Vaccine Covid-19 đến nay vẫn là chìa khóa giúp chúng ta sống chung với đại dịch. Các vaccine hiện có đều chứng minh được khả năng bảo vệ, giảm lây nhiễm nCoV, trở nặng khi mắc Covid-19.

Tuy nhiên, nhiều người trong chúng ta còn chưa hiểu đúng về hiệu quả của Vaccine. Dưới đây là 3 lầm tưởng phổ biến.

1.Người tiêm vaccine Covid-19 không bao giờ mắc bệnh?

Sai.

Theo WHO, không có vaccine nào hiệu quả 100%. Vaccine Covid-19 cũng vậy. Tỷ lệ nhỏ người không được bảo vệ sau khi tiêm vaccine, kháng thể mất dần theo thời gian cũng là điều chúng ta không thể lường trước. Chưa kể, hiệu quả của vaccine còn phụ thuộc khả năng miễn dịch của từng người.

Những người đã tiêm vaccine Covid-19 mà vẫn mắc bệnh được gọi là hiện tượng nCoV xuyên qua hàng rào miễn dịch (breakthrough infection). CDC cũng khuyến cáo: “Vaccine được phê duyệt có hiệu quả cao, nhưng vẫn có những trường hợp mắc Covid-19 do virus xuyên qua hàng rào miễn dịch”

Các nghiên cứu đã cho thấy hiệu quả của vaccine Covid-19 trong ở nhóm người có hệ miễn dịch bị suy giảm, cụ thể là trường hợp ghép tạng, mắc bệnh ung thư, khiếm khuyết về sự phát triển của tế bào miễn dịch…, không cao như trường hợp có sức khỏe bình thường ngay từ những mũi đầu. Những trường hợp này thường có mức độ bảo vệ từ vaccine thấp hơn hoặc suy yếu nhanh hơn.

Thông thường, một người đã tiêm chủng đầy đủ sẽ tạo ra kháng thể, khi đo nồng độ, họ sẽ biết được mức độ đáp ứng vaccine. Song, một số người bị suy giảm miễn dịch sau khi tiêm chủng, cơ thể không tạo ra đủ kháng thể trong các xét nghiệm. ABC News dẫn một nghiên cứu cho thấy chỉ hơn 50% bệnh nhân ung thư máu, tủy xương, hạch bạch huyết có kháng thể chống nCoV sau khi tiêm vaccine.

2.Tiêm muộn mũi 2 sẽ làm mất hiệu quả của vaccine?

Sai.

Theo WHO, hầu hết vaccine Covid-19 hiện nay đều cần tiêm đủ hai liều. Ít nhất 12-14 ngày sau khi tiêm mũi đầu tiên, cơ thể mới bước đầu sinh kháng thể. Sau tiêm mũi thứ 2, vaccine đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu từ một tháng trở lên. Hiệu quả này cũng chỉ đạt ở mức khoảng 60-90% tùy theo từng loại vaccine.

Dữ liệu khoa học cho thấy hiệu lực bảo vệ của vaccine đã bắt đầu hình thành sau khi tiêm liều thứ nhất. Tuy nhiên, liều tiêm thứ hai sẽ làm gia tăng hiệu lực bảo vệ đó, giúp bảo vệ bạn mạnh hơn, kéo dài hơn.

Hiện tại, AstraZeneca khuyến cáo các liều tiêm cách nhau 8-12 tuần, với Pfizer, Moderna là 4 tuần, Vero Cell là 3-4 tuần. Đây là khoảng thời gian lý tưởng nhất mà nhà sản xuất đưa ra trong bối cảnh dồi dào và sẵn nguồn vaccine.

Tuy nhiên, với tình trạng khan hiếm, nhiều người dân đến hạn tiêm mũi 2 nhưng chưa có đủ nguồn vaccine. Nhiều bác sĩ khẳng định việc tiêm chậm hơn so với khuyến cáo không ảnh hưởng đến hiệu lực của vaccine. Người dân không phải tiêm lại từ đầu các mũi.

Điều quan trọng nhất đó là tiêm đủ hai liều. Nếu vaccine mũi 1 không có sẵn để tiêm liều 2, người dân có thể tiêm trộn các loại. Hiện nay, Bộ Y tế cho phép tiêm mũi 1 AstraZeneca, mũi 2 Pfizer;  mũi 1 Pfizer, mũi 2 Moderna hoặc ngược lại.

3.Hiệu quả của Vaccine Covid-19 không đổi sau nhiều năm?

Sai

Vaccine sẽ giảm dần hiệu lực theo thời gian. Lấy ví dụ về Pfizer.

Theo kết quả nghiên cứu do Pfizer tài trợ được công bố trên tạp chí The Lancet ngày 5-10-2021, hiệu quả của vắc xin Pfizer/BioNTech trong ngăn lây nhiễm giảm từ 88% sau khi tiêm đủ 2 mũi xuống còn 47% sau 6 tháng. Nghiên cứu dựa trên 3,4 triệu hồ sơ sức khỏe điện tử từ hệ thống y tế Kaiser Permanente ở nam California từ ngày 14-12-2020 đến ngày 8-8-2021. Trong thời gian tiến hành nghiên cứu, tỉ lệ các trường hợp dương tính do biến thể Delta tăng từ 0,6% trong tháng 4 lên gần 87% vào tháng 7.

Ngoài ra, dù đã tiêm 1 hay 2 mũi vaccine, tất cả người dân đều phải tiếp tục tuân thủ thông điệp 5K và biện pháp phòng chống dịch của Bộ Y tế.

Nguồn: – Sở Y tế Hà Nội

– Báo tuổi trẻ (tuoitre.vn)